“Ukoliko se poveća tražnja, sadašnji broj od 100 registrovanih seoskih domaćinstava će se udvostručiti tokom narednih pet godina”, kazala je Kujović Pobjedi.
Najveći broj registrovanih seoskih domaćinstava bilježi se u opštinama na sjeveru, pri čemu se izdvajaju Berane i Andrijevica, odnosno zona Bjelasice i Komova.
“Ovaj prostor se posebno izdvaja jer je tu veoma aktivna Regionalna razvojna agencija Bjelasica, Komovi i Prokletije. Oni već godinama unazad podstiču seoska domaćinstva da se registruju, pomažu im kroz brojne projekte koje realizuju u vidu organizovanja brojnih obuka na razne teme, povezuju domaćinstava sa agencijama i promovišu”, navela je Kujović.
Prepoznajući značaj ruralnog turizma kao posebnog oblika turističkog proizvoda koji pruža uslove za zadovoljenje potreba sve većeg broja turista koji teže zdravom načinu života i traže doživljaje koji podrazumijevaju zadovoljstvo u prirodi, tradicionalnoj kuhinji, gostoprimstvu gazdinstava u ruralnim područjima, uživanje u tradiciji i očuvanim običajima i drugim autentičnim iskustvima, Vlada je na prijedlog Ministarstva održivog razvoja i turizma, krajem prošle godine donijela Program razvoja ruralnog turizma do naredne godine, sa Akcionim planom.
“S druge strane, zakonskom regulativom i podzakonskim aktima stvorene su pretpostavke za podizanje nivoa kvaliteta usluge u ovom segmentu turističke ponude”, rekla je Kujović.
Ona je dodala da se snažna podrška razvoju ruralnog turizma ogleda i kroz obezbjeđenje finansijskih sredstava Ministarstva održivog razvoja i turizma i Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, koja su usmjerena, ne samo za povećanje broja seoskih domaćinstava, već i za diverzifikaciju i specijalizaciju ponude koja je jedna od bitnih komponenti za dalji razvoj tog oblika turizma.
Prema njenim riječima Program razvoja ruralnog turizma sa Akcionim planom do naredne godine na sistematičan i planski način definiše smjernice razvoja ruralnog turizam.
“Ruralni turizam je prepoznat kao važna forma turizma, posebno za očuvanje crnogorskog sela i dalji razvoj integralne turističke ponude. Sam Program predviđa niz inovativnih rješenja i smjernica posebno u dijelu razvoja ruralno-turističkih iskustava, očuvanju autentičnosti i razvoja komfora, inoviranja proizvoda, pozicioniranja ruralnog turizma, digitalizacije promocije i prodaje, jačanja preduzetničkih kapaciteta i drugo”, dodala je Kujović.
Sastavni dio Programa je, kako je navela, detaljni Akcioni plan koji precizno definiše aktivnosti, odgovornosti, rokove i indikatore izvršenja.
“Naredne tri godine će uveliko odrediti dalji razvoj ruralnog turizma. Stoga, navedeno predstavlja veliku šansu za sve učesnike u formiranju turističkog proizvoda, posebno seoska domaćinstva, ali i obavezu da svi radimo posvećeno i odgovorno na realizaciji predviđenih mjera i aktivnosti”, ocijenila je Kujović.
Ona je objasnila da je Ministarstvo održivog razvoja i turizma drugu godinu zaredom u okviru Programa podsticajnih mjera definisalo i mjeru koja je usmjerena na unapređenje ponude i podizanje kvaliteta usluga u seoskim domaćinstvima.
Cilj Programa je poboljšanje i razvoj ponude u ruralnom turizmu, podizanje nivoa kvaliteta usluga u seoskim domaćinstvima, podrška održivosti turizma u tim domaćinstvima i unapređenje njihove konkurentnosti.
“Budžet za ovu mjeru podrške za prethodnu i ovu godinu iznosio je 50 hiljada EUR, prijavilo se 51 domaćinstvo, a sredstva je dobilo 31 domaćinstvo u 15 opština”, dodala je Kujović.
Ona smatra da se kroz tu mjeru podrške podstiču gazdinstva koja su registrovana i koja održavaju poljoprivrednu proizvodnju i život na selu.
“To su stalni stanovnici sela kojima treba omogućiti da dalje razvijaju svoja domaćinstva kao mjesta novih turističkih iskustava”, rekla je Kujović.
Prema njenim riječima, donošenje Programa razvoja ruralnog turizma je najvažnije sredstvo promocije i umnogome olakšava razvoj i promovisanje u narednom periodu.
“Zatim, finansijske mjere podrške Ministarstva održivog razvoja i turizma, namijenjene registrovanim seoskim domaćinstvima su efikasno sredstvo za opšte promovisanje i podsticanje novih inicijativa i ideja u ruralnom turizmu”, kazala je Kujović.
Nacionalna turistička organizacija (NTO) je u okviru svojih mnogobrojnih aktivnosti realizovala značajan broj aktivnosti u cilju promocije ruralnog turizma. Organizovane su studijske grupe novinara i turoperatora koji su, u okviru programa posjete, imali priliku da posjete ruralna područja, kako na sjeveru, tako i u centralnoj i južnoj regiji države.
“Takav fokus doprinio je promociji u brojnim stranim časopisima o tradicionalnim crnogorskim običajima, kulturi, gastronomiji i načinu života u selima. Potvrda progresa u ovom dijelu turističke ponude je i dodjela tradicionalne godišnje nagrade za najbolje u turizmu – WBA. Nagradu za prošlu godinu dobilo je seosko domaćinstvo Samelova koliba, Ermine Redžematović, koje se nalazi na Prokletijama”, kazala je Kujović.
Urađen je i Mali priručnik za seoska domaćinstva koji nudi korisne savjete i smjernice za razvoj ugostiteljske djelatnosti u seoskim domaćinstvima, sa riječnikom korisnih izraza na četiri svjetska jezika – engleski, njemački, ruski i francuski.
Može se preuzeti na sajtu Ministarstva održivog razvoja i turizma.
“Takođe, publikovana je i brošura kojom su obuhvaćena sva registrovana seoska domaćinstva. Brošura je prevedena na njemački i engleski jezik i dijeli se na sajmovima na kojima učestvuje NTO. Brošura se može preuzeti sa sajta NTO”, poručila je Kujović.
Postupak registracije ugostiteljske djelatnosti za seoska domaćinstva je pojednostavljen i predstavlja važan podstrek za uvođenje postojećih biznisa u legalne tokove.
Zakonom o turizmu i ugostiteljstvu predviđeno je da ugostiteljske usluge u seoskom domaćinstvu može pružati privredno društvo, drugo pravno lice, preduzetnik ili pojedinac koji je upisan u registar poljoprivrednih gazdinstava. Odobrenje za obavljanje djelatnosti izdaje ministarstvo nadležno za poslove turizma.
Kujović je kazala da su ostali detalji za pružanje usluga u seoskom domaćinstvu i njihovo registrovanje definisane Pravilnikom o minimalno tehničkim uslovima, uslovima za kategoriju i načinu kategorizacije objekata u kojima se pružaju usluge u seoskom domaćinstvu.
Uredno registrovana djelatnost je, kako smatra, preduslov održivog i odgovornog razvoja turizma. Kujović je podsjetila da seoska domaćinstva nude raznovrsne sadržaje – posebne ponude odnose se na specifičnosti kraja u kojem se nalaze, raznovrsne atrakcije i aktivnosti u prirodi.
Prema njenim riječima izdvajaju se vinarije, proizvođaci maslinovog ulja i sira, domaćinstva koja nude rekreaciju i fizičke aktivnosti, umjetničke programe, zanatske aktivnosti i gastro-sadržaje.
“Važno je napomenuti da se značajan broj njih razvija u pravcu samostalnih atrakcija, dok ostali predstavljaju važan komplementarni sadržaj kupališnom i ski-turizmu. Oba strateška pravca razvoja i rasta su neophodna za Crnu Goru i posebno ruralni prostor, imajući u vidu da je cilj razvoja ruralnog turizma usmjeren ka razvoju diverzifikovane i autentične ruralne turističke ponude koja će stvoriti osnov za poboljšanje životnog standarda stanovništva u ruralnom području i zaustavljanje depopulacije ruralnih područja”, zaključila je Kujović.
